Perkembangan bidang itu boleh dibahagikan kepada empat peringkat: (I) akhir abad kelapan belas dan kesembilan belas, apabila nasionalisme mula-mula dimunculkan, dan kebanyakan minat terhadap falsafah; (II) tempoh dari Perang Dunia Pertama sehingga akhir Perang Dunia Kedua, apabila nasionalisme menjadi subjek penyelidikan akademik formal; (III) tempoh selepas perang dari 1945 hingga akhir 1980-an, apabila beberapa ahli sosiologi dan saintis politik meweujudkan teori umum nasionalisme dalam konteks dekolonisasi seluruh dunia dan 'kebangkitan etnik' di Barat ; dan (IV) tempoh selepas kejatuhan komunisme pada tahun 1989, yang menjurus kepada lonjakan minat terhadap nasionalisme dan penghabluran pengajian nasionalisme sebagai satu bidang. [1]

Abad kelapan belas dan kesembilan belas

"Sehingga Perang Dunia Pertama," Umut Özkirimli menjelaskan, "minat dalam nasionalisme sebahagian besarnya beretika dan berfalsafah . Para sarjana zaman ini, yang kebanyakkanya ahli sejarah dan ahli falsafah sosial, lebih sedar dan mementingkan 'kebaikan dan kecacatan' doktrin daripada asal-usul dan penyebaran fenomena negara." [2] Negara bangsa dilihat sebagai peringkat progresif dalam perkembangan sejarah masyarakat manusia, kedua-dua liberal dan Marxis menjangkakan bahawa nasionalisme akhirnya akan memberi laluan kepada susunan dunia kosmopolitan . Dalam konteks ini, negara dan nasionalisme telah diambil begitu sahaja, dan kebanyakan pengarang yang membincangkannya dimotivasi oleh beberapa kebimbangan politik. Tidak muncul percubaan untuk membentuk teori nasionalisme umum yang boleh digunakan untuk seluruh kes. [3] Beberapa pengarang penting dalam tempoh ini terlibat: Johann Gottfried Herder, Jean-Jacques Rousseau, Emmanuel Joseph Sieyès, Johann Gottlieb Fichte, Giuseppe Mazzini, Ernest Renan dan John Stuart Mill .